SMART CITY KOMPAS
smart city benadering
Handelingsperspectief voor de Smart City
Na alle opwinding over nieuwe 'gadgets' voor de stad gaat het nu over de vraag wat Smart City concepten werkelijk bijdragen. De Smart City is een middel en geen doel op zich. Het is een benadering waarmee op een andere manier naar de stad gekeken wordt. Een meer proces- dan productgerichte aanpak, op zoek naar nieuwe handelingsperspectieven passend bij het veranderende stedelijke speelveld. Het maken van de stad wordt steeds meer vraaggestuurd en verantwoordelijkheden verplaatsen zich naar burgers, bedrijven en allianties. Naast een toenemende interactie tussen aanbieder en gebruiker spelen nieuwe technologieën in dit speelveld een belangrijke rol. Zowel in het proces, waarin de beschikbaarheid van meer en nauwkeurigere data leidt tot andere en snellere inzichten, als in oplossingen voor knelpunten.
Benadering: Smart City Kompas
Het Smart Urbanism Kompas geeft inzicht in de benadering. Het kompas schetst het speelveld van de stedelijke ontwikkeling met vier ingrediënten. Innovatieve technologische concepten en nieuwe vormen van maatschappelijke (zelf)organisatie worden verbonden met de (ruimtelijke) opgaven om systemen (stromen: mobiliteit, energie, afval, water, voedsel en ketens: zorg, onderwijs) te beheren. Door het reconstrueren van de systemen van de stad wordt inzicht verkregen in de werking waardoor het mogelijk wordt deze te verbeteren en het gat met de ambities en ontwikkelagendaís te dichten. De innovatieve concepten en de allianties kunnen hierbij helpen.
Gebiedsgericht ontwerpend onderzoek
Met behulp van het kompas kan onderzoek gedaan worden naar generieke verbeteringen van systemen en mogelijke slimme concepten voor steden. In de Nederlandse context zijn Smart City concepten gericht op bestaande steden, de optimalisatie daarvan en de vorming middels allianties van stakeholders. Daarom krijgt het kompas meer waarde wanneer aan de hand van het kompas gebiedsgericht ontwerpend onderzoek wordt uitgevoerd. Onderzoek naar de knelpunten en latente kwaliteiten. Door het toe te passen op een specifiek gebied worden innovatieve concepten concreet en kan co-creatief en cross-sectoraal worden gesleuteld aan ambities. Tegelijkertijd vindt er een samenspel plaats tussen schaalniveaus: lokale opgave vs. (inter)nationale maatschappelijke opgave. Hierbij kunnen met behulp van ontwerpend onderzoek schalen resoneren.
Ontwerpend onderzoek voor toekomstverkenning
De complexiteit en de integrale benadering die nodig is, maken de smart city tot een ontwerpopgave bij uitstek. Ontwerpend onderzoek wordt daarin gebruikt als instrument voor toekomstverkenning, om het trechterproces te doorlopen: de start met een pakket randvoorwaarden, vervolgens de overwegingen in de verhalende vorm van scenario en komt men, al redenerend, onderzoekend en afwegend tot een ruimtelijk perspectief. Door iteratief op en neer te gaan tussen ontwerpend onderzoek, randvoorwaarden en (co-creatief) testen kan het perspectief consistenter/beter/betrouwbaarder gemaakt worden en maatschappelijk draagvlak worden gecreëerd. Het kan de wereld van wetenschap (feiten, prognoses, onzekerheden) en de politiek (betrokkenheid, keuzes) bij elkaar brengen door middel van verbeelding en ontwerp.
project data
type onderzoek en proces
opdrachtgever Ministerie van Infrastructuur en Milieu
wanneer 2014