Ten aanzien van ‘t Ven staan de gemeente Eindhoven en Woonstichting ‘thuis voor een drieledige opgave: veel huurwoningen in de wijk zijn technisch verouderd en moeten worden gerenoveerd; vanwege het woningtekort moeten er meer woningen worden bijgebouwd (verdichting); en een deel van de buurt moet worden aangesloten op het warmtenet. Dit is een uitgelezen kans voor alle belanghebbenden om het hele gebied niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief te laten groeien. Er liggen volop mogelijkheden om van ‘t Ven een buurt te maken die zowel op korte termijn als op lange termijn bijdraagt aan een duurzame stad met een gezond leefklimaat voor mens, flora en fauna.

De ambitie om ‘t Ven te transformeren tot een toekomstbestendige, klimaatrobuuste buurt heeft twee voorwaardelijke uitgangspunten: een integrale aanpak volgens de principes van regeneratief ontwerpen en het concept Garden City in gemoderniseerde vorm. Het plan voor de transformatie van het hele gebied, heeft als 4 meest zichtbare resultaten:

1) heropleving van bestaande cultuurhistorische waarden
2) een sterke wijkidentiteit en positionering in de stad
3) sterke, vriendelijke vergroening van de publieke ruimte
4) meer biodiversiteit door de implementatie van microbiotopen

integraal & regeneratief. Garden city reinvented

Doordat de bevolking groeit en de samenstelling van huishoudens sterk verandert, is er in heel Nederland een tekort aan passende, betaalbare woningen. Tegelijkertijd moeten we de manier waarop we (samen)wonen, werken en ons voortbewegen in rap tempo veranderen onder druk van die nog grotere mondiale uitdaging: klimaatverandering. Deze uitdagingen vragen een allesomvattend beleid en een holistische aanpak die het gebied op alle fronten klaarstomen voor wat voor ons ligt. In plaats van voor elk vraagstuk of probleem afzonderlijk een oplossing te zoeken, moeten we alle relevante gebiedsaspecten tegelijkertijd in ogenschouw nemen, om daadwerkelijk tot algehele kwaliteitsverbetering te komen.

Aan de basis liggen de principes van regeneratief ontwerpen; een procesgerichte benadering vanuit systemen. Het idee is dat mensen en gebouwen bestaan binnen natuurlijke systemen, en dat woon- en leefgebieden daarom zo moeten worden ontworpen en opgezet dat ze kunnen mee-evolueren met hun omgeving. Een belangrijke veronderstelling is dat het welzijn van onze planeet (milieu, klimaat, flora, fauna) op de eerste plaats moet komen, ipv het menselijk welzijn in termen van economische groei. Doel is om het hele gebied toekomstbestendig en klimaatrobuust te maken.

Cultuurhistorie vormt een directe aanleiding om deze opgave integraal aan te pakken: de bestaande structuur en componenten van ‘t Ven, voortgekomen uit het stedenbouwkundig concept Garden City, gebruiken we als fundament voor de (her)ontwikkeling van het gebied. In grote lijnen is het Garden City concept nog altijd een solide basis voor buurten met een hoge kwaliteit van leven. Op detailniveau echter, moet het concept op verschillende gebieden (programmatisch, sociaal, economisch, planologisch en ruimtelijk) sterk gemoderniseerd worden. In de praktijk geeft dat de volgende resultaten:

1) verantwoord verdichten

2) groen in the lead

3) actief klimaatadaptief

4) een toer om ‘t Ven (connectie met Halve Maan).

Het eerste zichtbare resultaat van het plan is reeds te bewonderen in de Moddermanstraat, waarvan de bouw gestart is in september 2023. In deze straat worden niet alleen de verouderde woningen vervangen door grondgebonden houtbouw, maar gaat ook de totale openbare ruimte, van gevel tot gevel, op de schop. Veelal versteende prive voortuinen maken plaats voor groene openbare plekken. De verharding voor de auto wordt geminimaliseerd. Door over de erfgrenzen van disciplines te denken, wordt de straat stevig vergroend en draagt zij bij aan een rijkere ecologie, meer ruimte voor ontmoeting en klimaatbestendigheid.